Elche słynie z jednego z największych gajów palmowych na świecie, wpisanego na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Rośnie tu około 200 tys. drzew palmowych, a jego początki sięgają czasów fenickich i rzymskich. Jedną z najpiękniejszych i wyjątkowych palm jest La Palmera Imperial, nazwana tak na cześć cesarzowej Elżbiety Bawarskiej, znanej jako Sissi. Spacerując po gaju, można zobaczyć różnorodne gatunki palm i poczuć klimat tropików w samym sercu Hiszpanii.
ZAINSPIRUJ SIĘ | „Cabo de Gata – Dzikie wybrzeże Almerii”
ELCHE — MIASTO PALM NIEDALEKO ALICANTE
Południowo-wschodnia Hiszpania skrywa wiele skarbów, a jednym z nich jest urokliwe Elche lub Elx (w języku katalońskim lub walenckim) – znane jako „miasto palm”. Położone w sercu słonecznego regionu Costa Blanca, zaledwie 23 km od Alicante, zachwyca nie tylko malowniczym krajobrazem, ale także unikalnym dziedzictwem kulturowym i historycznym. Elche nie jest tak popularne jak pobliskie Alicante, ale potrafi zaskoczyć odwiedzających przepięknym i największym w Europie gajem palmowym Palmeral de Elche, który w 2000 roku został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
Elche to nie tylko palmy – to także historia sięgająca czasów starożytnych, ciekawe zabytki i wyśmienita kuchnia. Spacerując wąskimi uliczkami miasta, odkryjesz barokową Bazylikę Santa María, średniowieczne mury obronne i muzea archeologiczne pełne cennych przedmiotów, w tym słynną La Damę de Elche – jedną z najważniejszych rzeźb iberyjskich.
HISTORIA PALMERAL DE ELCHE
Historia Palmeral de Elche sięga czasów starożytnych, kiedy to te tereny były częścią Imperium Kartagińskiego, a palmy uprawiano już w V w. p.n.e. W kolejnych wiekach obszar dzisiejszego Elche podbili Rzymianie, a następnie w VIII w. Maurowie i to właśnie za ich panowania nastąpił prawdziwy rozwój gaju. Arabowie, mistrzowie w irygacji i rolnictwie, wprowadzili zaawansowane techniki nawadniania, które pozwoliły na rozkwit palm na suchym terenie. To właśnie Maurom zawdzięczamy obecny wygląd gaju, który w zasadzie nie zmienił się od X wieku. Dzięki ich staraniom, Elche stało się jednym z największych gajów palmowych na świecie.
W 1265 roku Elche zostało zdobyte przez wojska króla Jakuba I. Po wyparciu Arabów wiele budowli muzułmańskich zostało przekształconych na potrzeby nowej chrześcijańskiej władzy, jednak gaj palmowy został otoczony szczególną ochroną. Król wydał nawet specjalny dekret chroniący palmy przed zdewastowaniem, które uważano za świadectwo i dziedzictwo kultury arabskiej. W kolejnych wiekach chrześcijanie bardzo dbali o palmy wydając kolejne dekrety mające na celu ich ochronę. Co ciekawe, niektóre z nich w zmienionej formie obowiązują do dziś.
W XVIII w. miasto zaczęło się bardzo szybko rozrastać, dlatego część palm została wycięta. Dodatkowo rewolucja przemysłowa w XIX wieku sprawiła, że palmy straciły na znaczeniu. Mimo wszystko podjęto decyzję o ich pozostawieniu ponieważ, jak sądzą mieszkańcy, są one nieodłącznym elementem kulturowym Elche. W związku z tym powstało wiele ogrodów w których można podziwiać różne gatunki palm.
DLACZEGO SADZONO TU PALMY?
Palmy dostarczają wartościowych owoców tj. daktyle, które dawniej były ważnym źródłem pożywienia i dochodu dla mieszkańców Elche. Chociaż daktyle produkowane w tym miejscu nie osiągają jakości owoców z krajów pustynnych, były one istotnym składnikiem diety miejscowej ludności, zwłaszcza w czasach arabskich i średniowieczu. Co więcej, liście palmowe były wykorzystywane do wyrobu koszy, mat, kapeluszy, mioteł, a także ozdób wykorzystywanych w ceremoniach religijnych. Palmy odgrywały również ważną rolę w ochronie gleby przed erozją w suchym klimacie regionu. Dzięki swoim głębokim korzeniom stabilizowały grunt i zmniejszały ryzyko pustynnienia. Dodatkowo tworzyły cień, który obniżał temperaturę gleby i pozwalał na uprawę roślin w ich dolnych warstwach
Kilka ciekawostek o palmach
- Palmy żyją od 250 do nawet 300 lat, a pierwsze owoce pojawiają się mniej więcej po 5-6 latach od zasadzenia.
- Najwyższe palmy na świecie, zwane woskowymi, potrafią osiągąć nawet 60 metrów wysokości.
- Najmniejsza palma na świecie osiąga wysokość 36 cm.
- W Elche przeważają palmy daktylowe.
- Korzenie palm są wyjątkowe – rosną pionowo w dół i mogą sięgać głęboko, dzięki czemu świetnie przystosowują się do pustynnych warunków i mogą czerpać wodę z podziemnych źródeł.
- W ogrodzie Huerto del Cura w Elche znajduje się słynna palma, która ma aż siedem pni wyrastających z jednego korzenia. Jest jednym z najbardziej niezwykłych okazów palm na świecie i symbolem miasta.
ZWIEDZANIE ELCHE
Elche ciężko porównać do jakiegokolwiek europejskiego miasta. Klimat stworzony przez gaje palmowe nie pasuje do żadnego innego miejsca, jakie kiedykolwiek odwiedziliśmy. Dlatego bardzo polecamy uwzględnić to miejsce w swoim planie podróży. Obiecujemy, że będziecie zadowoleni nawet jeśli niezbyt lubicie zwiedzać miasta 🙂
Ogród botaniczny Huerto del Cura
Huerto del Cura to najbardziej znany i urokliwy fragment palmiarni w Elche, wpisanej na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Główną atrakcją ogrodu jest unikalna palma daktylowa z siedmioma pniami wyrastającymi z jednego korzenia – La Palmera Imperial. Palma została nazwana na cześć cesarzowej Austro-Węgierskiej Elżbiety Bawarskiej, znanej jako Sissi, która odwiedziła ogród w 1894 roku. Okaz jest na tyle ciekawy, iż zwykle dodatkowe pędy palmy rozwijają się u postawy drzewa, natomiast w tym przypadku wyrosły one na wysokości 2 metrów, gdy drzewo liczyło 63 lata. Obecnie palma waży około 8 ton, a jej 8 pędów osiąga wysokość 17 metrów! Z tego powodu od 1900 roku drzewo jest wsparte metalowymi stelażami.
W Huerto del Cura znajdziemy kilkadziesiąt gatunków palm, ale także inne egzotyczne rośliny jak np. kaktusy, agawy, cytrusy czy granaty. Nieodłącznym elementem ogrodu są stawy i fontanny oraz rzeźby i elementy architektoniczne. Ogród został starannie zaplanowany, co tworzy malownicze i spokojne miejsce, pomimo że znajduje się w centrum miasta.
Huerto de San Plácido
Tuż obok Huerto del Cura znajduje się Huerto de San Plácido. Ogród jest pełen różnorodnych roślin. Można tu zobaczyć różne rodzaje palm, granaty, mandarynki, cytryny czy pomarańcze. Ogród jest zaprojektowany tak, aby odwiedzający mogli odpoczywać w jego zacisznych zakątkach. Urokliwe alejki, ławki w cieniu palm oraz miejsca do relaksu sprawiają, że jest to doskonałe miejsce na krótki odpoczynek w trakcie zwiedzania Elche. Wejście do ogrodu jest darmowe.
Bazylika Santa María (Basilica de Santa María) w Elche to jedno z najważniejszych i najbardziej rozpoznawalnych miejsc w mieście, pełne historii, religii i sztuki. Powstała na fundamentach dawnego meczetu, który został przekształcony na świątynię chrześcijańską po podbiciu miasta przez króla Jakuba I Zdobywcę. Dodatkowo do kościoła przynależy wieża licząca 56 metrów wysokości. Roztacza się z niej przepiękny widok na miasto oraz pobliskie tereny gaju palmowego.
Park miejski
Kolejnym palmowym rajem jest 9 hektarowy park miejski z licznymi palmami i ciekawymi obiektami architektonicznymi. To dobre miejsce na odpoczynek po zwiedzaniu miasta. Znajdziecie tu mnóstwo ławek, fontanny i zaciszne zakątki, gdzie można się zrelaksować wśród okazałych drzew.
INFORMACJE PRAKTYCZNE
- Huerto del Cura znajduje się w centrum miasta. Zwiedzanie ogrodu zajmuje około 1-2 godzin. Bilet normalny kosztuje 6.50€, a dla dzieci 3,80€.
- Wejście do ogrodu Huerto de San Plácido jest darmowe.
