Agata Pula -„perła Adriatyku” lub „istryjski Rzym” tak właśnie jest nazywane miasto, położone w południowej części Istrii (Istria • miejsca, które musisz zobaczyć). Drugi przydomek zyskała za sprawą antycznej areny, wzniesionej tu w I w. n.e. Metropolia budzi mieszane uczucia wśród odwiedzających – jedni są nią oczarowani, inni twierdzą że jest zbyt chaotyczna i niezaplanowana, do tego z mieszanką stylów architektonicznych, co niektórych wprowadza w zakłopotanie. Warto jednak dać miastu szansę i wypracować własne zdanie na jego temat. My zdecydowanie doceniliśmy położenie tego miasta nad piękną zatoką i starożytne zabytki.
Krótko o historii…
Pula to dawne starożytne miasto, znane pod nazwą Polensium. W V w p.n.e. na jednym ze wzgórz istniała osada zamieszkiwana przez plemiona iliryjskie – jeden z ludów indoeuropejskich. Została ona zdobyta w II w. p.n.e. przez rzymskich legionistów, gdzie następnie założono osadę i obóz wojskowy. Mniej więcej od czasów panowania cesarza Augusta (27 r. p.n.e. – 14 r. n.e.) stała się ważną i dobrze rozwijającą się prowincją w północnej części Adriatyku. Świadczą o tym pozostałości pięknych i monumentalnych budowli jak np. świątynie czy teatry. Niestety upadek cesarstwa zachodniorzymskiego spowodował, że niektóre z tych obiektów popadły w ruinę, a słynny amfiteatr służył jako dobre źródło kamienia do budowy słynnych pałacy w Wenecji.
Po upadku Wenecji i krótkich rządach sprawowanych przez Napoleona, Pula znalazła się w granicach cesarstwa austro-węgierskiego. Wówczas Pula zaczęła powracać do czasów swojej świetności. W 1848 r. cesarz Franciszek Józef I rozbudował miasto i port, a także wzniósł bazę marynarki wojennej. W 1846 r. miasto zyskało dostęp do połączenia kolejowego z Triestem i Wiedniem, co spowodowało uprzemysłowienie się miasta. Podczas II wojny światowej wiele obiektów zostało zniszczonych z powodu licznych bombardowań. Po zakończeniu wojny miasto znalazło się w granicach Jugosławii, a w 1991 roku stało się częścią Chorwacji.
Co warto zobaczyć w Puli?
Amfiteatr
Najbardziej znany i najokazalszy zabytek tego miasta. Zazwyczaj to właśnie z antyczną areną kojarzona jest chorwacka Pula. Został wzniesiony w I w. n.e. z polecenia cesarza Wespazjana. Współcześnie to jeden z najlepiej zachowanych obiektów tego typu obok Koloseum i areny w Nîmes (Francja). W czasach swojej świetności mógł pomieścić 23 tys. widzów, którzy podziwiali walki gladiatorów i dzikich zwierząt oraz wyścigi rydwanów. Warto wiedzieć, że w czasach antycznych amfiteatr, ze względu na swojej rozmiary, znajdował się poza murami obronnymi.
Amfiteatr, a raczej kamienne bloki z których jest zbudowany, upodobali sobie władcy Republiki Weneckiej, wznosząc z nich swojej wspaniałe pałace w Wenecji. Niestety z tego powodu część obiektu została rozebrana, a materiał wywieziony do Wenecji. Zdecydowanie sprzeciwiał się temu Angelo Emo – wenecki senator walczący o zaprzestanie tego precedensu. Jego imię i zasługi na rzecz obrony tego zabytku upamiętnia tablica wmurowana w amfiteatr.
Współcześnie arena pełni zupełnie inne funkcje. Odbywają się tutaj koncerty operowe i rockowe, wieczory muzyczne oraz festiwale filmowe, które może oglądać 5 tys. widzów. W podziemiach areny, gdzie dawniej przygotowali się do walki gladiatorzy, dziś znajduje się tu wystawa poświęcona uprawie oliwek i starożytnej sztuce winiarskiej.
Walki gladiatorów
Jeśli jesteś zainteresowany starożytnością i chciałbyś przenieść się chociaż na chwilę do tamtych czasów powinieneś tu przyjechać latem, kiedy to na arenie w Puli organizowane są inscenizacje walk gladiatorów w ramach Spectacvla Antiqva. Więcej informacji o tym wydarzeniu znajdziesz na oficjalnej stronie: https://www.spectaculaantiqua.com/.
Łuk Sergiusza
Łuk triumfalny zwany także Złotą Bramą wzniesiono w latach 29-27 p.n.e. na cześć trzech członków rodu Sergiuszów, którzy zajmowali wysokie stanowiska w cesarstwie rzymskim i samej Puli. Plac położony przed łukiem przyciąga turystów fotografujących budowlę oraz lokalnych artystów i grajków. Znajdziesz tutaj również restauracje i kawiarnie.
Forum
Forum wzniesione przez Rzymian w I w. na planie czwaorkąta to jedno z najważniejszych miejsc z punktu turystycznego i administracyjnego w całym mieście. W czasach antycznych i średniowiecza to właśnie tutaj odbywały się wszystkie ważne wydarzenia o charakterze publicznym, religijnym i handlowym. Znajdziesz tutaj liczne kawiarnie ze stolikami, przy których turyści popijają kawę, jednocześnie obserwując to co dzieje się placu.
Dawniej na placu istniały trzy świątynie poświęcone rzymskim bóstwom. Niestety do czasów dzisiejszych zachowała się jedna – Świątynia Augustusa z I w., która została poważnie zniszczona w czasie II wojny światowej. Jednak w 1947 r. podjęto decyzję o jej odbudowie i dziś funkcjonuje tu oddział Muzeum Archeologicznego, prezentującego m.in. rzymskie sarkofagi.
Obok świątyni znajdziemy pałac pochodzący z XIII w., czyli dzisiejszy Ratusz. W czasach panowania weneckiego był on siedzibą księcia, a obecnie urzęduje w nim burmistrz. Bryła pałacu łączy w sobie elementy różnych stylów architektonicznych od antycznego przez romański po renesansowy.
Parkingi w mieście
Będąc w Puli spotkaliśmy się z problemem zapakowania naszego niezbyt dużego vana. Szukając wolnego miejsca jeździliśmy po mieście dobre 20 minut. Co prawda, obok areny znajduje się duży płatny parking, jednak na samym wjeździe stoi znak wskazujący, iż w tym miejscu nie możemy zaparkować kamperem. Podobnie jak na dwóch innych w okolicy. Ostatecznie zostawiliśmy vana na jednej z ulic w pobliżu amfiteatru.
Twierdza
Na jednym ze wzgórz w XVI w. wybudowano zamek, a właściwie twierdzę z wieżą widokową, murami obronnymi i mostem zwodzonym. Budowlę wzniesiono na planie gwiazdy, na zlecenie weneckiego rządu, celem ochrony miasta i portu. Dla Wenecjan miał on istotne znaczenie z punktu wiedzenia ruchu morskiego w tej części Adriatyku. Funkcjonuje tu Muzeum Historyczne Istrii, gdzie można obejrzeć m.in. modele statków, broń, mapy czy dokumentację stoczni. Ponadto z murów obronnych miasta roztacza się świetny widok na miasto i okolicę. Bardzo dobrze widać stąd wcześniej wspominany amfiteatr, port, stocznię i pozostałe dzielnice Puli.
Ulica Sergijevaca
Ulica łącząca Forum z Łukiem Sergiusza to jedna z najciekawszych ulic w mieście. Znajdziesz tu mnóstwo sklepików, kawiarnii, restauracji, barów i ciekawych, pod kątem architektonicznym, budynków.
Klasztor Franciszkanów
Kompleks klasztorny został wybudowany w XIV w. Słynie z zielonego dziedzińca z lapidarium i romańsko-gotyckiego portalu z rozetą. Latem bardzo często odbywają się tutaj koncerty.
